ေဆာင္းပါး တစ္ပုဒ္စ ႏွစ္ပုဒ္စသာ ေရးဖူးသည့္ စာေရးသူကို သူငယ္ခ်င္းက ရန္ကင္းေတာင္ ဥယ်ာဥ္စာသင္တိုက္ ႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ျပည့္ ႏွစ္ပတ္လည္ စာေစာင္အတြက္ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ ေရးေပးရန္ ေတာင္းဆိုလာသည္။ ၿပီး စာေစာင္အတြက္ သူေရးထားသည့္ ေဆာင္းပါးကိုလည္း ေပးဖတ္ပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းေတာ္တို႔အတြက္ အဂၤလိပ္စာမွာ မသင္မျဖစ္ ဘာသာရပ္တစ္ခု ျဖစ္လာေၾကာင္း ေရးသားထားသည္။ တင္ျပခ်င္ သိေစခ်င္သည့္ အေၾကာင္းအရာကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း တင္ျပနိုင္ပါေပသည္။ သူ႔ေဆာင္းပါး ဖတ္ၿပီး ေရးခ်င္သည့္ အေၾကာင္းအရာက ေခါင္းထဲ ခ်က္ခ်င္း ေပၚလာ၍ ေကာင္း၊ မေကာင္း အာမ မခံနိုင္ေသာ္လည္း ေရးေပးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းကိုေတာ့ အာမဘေႏၲ ခံလိုက္သည္။ ရန္ကင္းေတာင္ ဥယ်ာဥ္စာသင္တိုက္ကား အဂၤလိပ္စာကို ဘာသာရပ္တစ္ခုအေနႏွင့္ ျပ႒ာန္းထားသည့္ စာေမးပြဲကို ဦးစီးက်င္းပေပးေနျခင္းေၾကာင့္ ထင္ရွားသည္။ စာေရးသူတို႔ကဲ့သို႔ လမ္းသစ္ထြင္ခ်င္သည့္ ရဟန္းငယ္တို႔အတြက္ အားက် အတုယူစရာ စံနမူနာပင္ ျဖစ္သည္။
၂၀၀၉- ခုႏွစ္ ဇြန္လက သီရိလကၤာနိုင္ငံတြင္ ပညာသင္ေနၾကသည့္ ျမန္မာရဟန္းေတာ္တို႔အတြက္ Debate သင္တန္းတစ္ခု ႏွစ္ပတ္ၾကာ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ဒီဘိတ္ (Debate) ဆိုသည္မွာ အေျဖတစ္ခုရရန္ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုကို တစ္ဖက္ႏွင့္တစ္ဖက္ သူနိုင္ကိုယ္နိုင္ ေဆြးေႏြးျငင္းခုံ အေျဖရွာနည္း ျဖစ္သည္။ စကၤာပူနိုင္ငံ ေရာက္ေနသည့္ ျမန္မာဒကာမတစ္ဦးမွ လာေရာက္ သင္တန္းပို႔ခ်ေပးခဲ့ၿပီး ရဟန္းေတာ္ အပါး သုံးဆယ္ေက်ာ္ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။ ထိုသင္တန္းကာလအတြင္း “ရဟန္းေတာ္မ်ား အဂၤလိပ္စာ သင္သင့္၊ မသင္သင့္” “သက္သတ္လြတ္ စားသင့္၊ မစားသင့္” “ပိဋကတ္သုံးပုံကို အာဂုံ ေဆာင္သင့္၊ မေဆာင္သင့္” စသည့္ ေခါင္းစဥ္တို႔ျဖင့္ လက္ေတြ႕ ဒီဘိတ္ပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။
ဒီဘိတ္ထဲက ပညာေရးစနစ္
ထို ဒီဘိတ္ပြဲမ်ားအတြင္း စိတ္ဝင္စားစရာ အေကာင္းဆုံးႏွင့္ အားအစိုက္ရဆုံးမွာ “ရဟန္းေတာ္တို႔၏ ပညာေရးစနစ္ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲသင့္သည္” ဟူေသာ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ Policy Debate ျပဳလုပ္ခဲ့စဥ္က ျဖစ္သည္။ ေပၚလစီဒီဘိတ္တို႔၏ ထုံးစံအတိုင္း ရဟန္းေတာ္တို႔၏ ပညာေရးစနစ္ကို ေျပာင္းလဲရန္အတြက္ စနစ္တက် စီမံကိန္းေရးဆြဲကာ ကိုယ့္ Plan ကို တင္ျပၾကရသည္။ Affirmative (အဆိုျပဳ) ဘက္မွ Plan တစ္ခု တင္သြင္းၿပီး Negative (ျငင္းဆို) အဖြဲ႕မွ ထို Plan ၏ အားနည္းခ်က္၊ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္တို႔ကို ေထာက္ျပကာ ၎တို႔၏ Counter Plan ကိုလည္း တင္သြင္းၾကရသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ တစ္ဖက္က တင္သြင္းထားသည့္ ပညာေရးစီမံကိန္းကို အျခားတစ္ဖက္က အားနည္းခ်က္၊ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္တို႔ကို ေထာက္ျပကာ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ မိမိတို႔၏ ပညာေရး အစီအမံတို႔ကို တင္ျပၾကရသည္။ ဒီဘိတ္တစ္ပြဲလၽွင္ (Affirmative) အဆိုျပဳအဖြဲ႕ႏွင့္ (Negative) ျငင္းဆိုအဖြဲ႕ဟူ၍ ႏွစ္ဖြဲ႕ အျပန္ျပန္ အလွန္လွန္ ေဆြးေႏြးျငင္းခုံၾကရၿပီး တစ္ဖြဲ႕လၽွင္ သုံးပါးစီ ပါဝင္သည္။ စာေရးသူတို႔အေနႏွင့္ ဤေခါင္းစဥ္ျဖင့္ပင္ ဒီဘိတ္ပြဲ ႏွစ္ခု ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။
ရဟန္းေတာ္တို႔၏ ပညာေရးစနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးႏွင့္ ပက္သက္၍ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ထိုဒီဘိတ္ပြဲ ႏွစ္ခုမွ အဆိုျပဳ၊ ျငင္းဆို အဖြဲ႕ေလးခုလုံး အခ်က္ႏွစ္ခ်က္ကို အဓိကထား တင္ျပသြားၾကသည္။ ထိုအခ်က္မ်ားမွာ (၁) ျပင္ဆင္ေရး (၂) ျဖည့္စြက္ေရးတို႔ ျဖစ္သည္။ ပ်မ္းမၽွအသက္ ႏွစ္ဆယ့္ရွစ္ႏွစ္အရြယ္သာ ရွိၾကဦးမည့္ စာေရးသူတို႔ကား ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ျခင္း မရွိဘဲ ခရီးႏွင္လာခဲ့သည့္ ပထမျပန္ႏွင့္ ဓမၼာစရိယ ျပ႒ာန္းက်မ္းစာတို႔ကို မိမိတို႔စိတ္တိုင္းက် ျပင္ဆင္၊ ျဖည့္စြက္ခဲ့ၾကသည္။ ျပင္ဆင္ေရးႏွင့္ ပက္သက္၍ အမ်ားစုက ဗုဒၶစာေပ ေလ့လာဖို႔အတြက္ ၾကားခံဘာသာတစ္ခုသာ ျဖစ္သည့္ သဒၵါကို ဘာသာရပ္တစ္ခုမက အသားေပး ျပ႒ာန္းထားျခင္းကို ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့ၾကပါသည္။ အမွန္အားျဖင့္ သဒၵါဆိုသည္မွာ ဘုရားေဟာ ပိဋကတ္သုံးပုံသို႔ ဝင္ေရာက္ရာ တံခါးဝ တစ္ခုသာ ျဖစ္ပါသည္။ မိမိတို႔မွာ ပိဋကတ္သုံးပုံသို႔ ခ်က္ခ်င္း မဝင္ေသးဘဲ ထိုတံခါးေပါက္ကို ဘက္ေပါင္းစုံမွ ေသခ်ာ၊ မေသခ်ာ စိစစ္ရင္း အခ်ိန္ေတြ ကုန္ခဲ့ၾကသည္။ တံခါးေပါက္ကို စိစစ္အၿပီး ပိဋကတ္ပင္လယ္ကို ကူးခတ္ေတာ့မည္ဆိုေတာ့ လူက ဖတ္ဖတ္ေမာေနၿပီ။
ဘာသာစကားတစ္ခုကို ေလ့လာရာတြင္ ေခတ္သစ္ သင္ၾကားေရးစနစ္က (Four Skills) ကၽြမ္းက်င္မွု ေလးမ်ိဳးကို ဟန္ခ်က္ညီညီ အသုံးျပဳကာ သင္ၾကားေပးသည္။ စာဖတ္စြမ္းရည္ (Reading Skill)၊ ေရးသားမွုစြမ္းရည္ (Writing Skill)၊ နားေထာင္မွုစြမ္းရည္ (Listening Skill)ႏွင့္ စကားေျပာစြမ္းရည္ (Speaking Skill)တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။ ထိုေလးမ်ိဳးလုံးမွာ တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခု အမွီသဟဲ ျပဳေနၾကသည္။ လက္ရွိ ပါဠိဆိုင္ရာ သင္ရိုးညႊန္းတမ္းမ်ားအရ စာဖတ္စြမ္းရည္ (Reading Skill)အတြက္ ေျပာစရာ မလိုေသာ္လည္း က်န္သည့္ စြမ္းရည္မ်ား ခ်ိဳ႕ငဲ့ေနသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ပါဠိစာေပ သင္ၾကားရာ၌ ထိုကၽြမ္းက်င္မွု ေလးမ်ိဳးကိုသာ အခ်ိဳးညီညီ ေပါင္းစပ္ေပးနိုင္လၽွင္ ျမန္မာရဟန္းေတာ္တို႔၏ ႀကိဳးစားမွုမ်ိဳးျဖင့္ ဗုဒၶစာေပတက္ကၽြမ္းမွုမွာ ကမၻာ့အလယ္ လက္ခေမာင္း ခတ္နိုင္ပါလိမ့္မည္။
အဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕က သုတၱန္ပိဋကတ္မွ အဓိကေဒသနာေတာ္တို႔ကို သင္ရိုးညႊန္းတမ္းထဲ ထည့္သြင္း ျပ႒ာန္းသင့္ေၾကာင္း အႀကံျပဳသည္။ အဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕က အဘိဓာန္ကို လက္လြတ္က်က္ခိုင္းသည့္ သင္ၾကားေရးစနစ္ကို ေထာက္ျပသည္။ မွန္ပါသည္။ အဘိဓာန္ကို လက္လြတ္က်က္ခိုင္းသည့္ နိုင္ငံဟူ၍ ျမန္မာနိုင္ငံ တစ္နိုင္ငံသာ ရွိေပလိမ့္မယ္။ အဘိဓာန္ဆိုသည္မွာ ကိုယ္သိခ်င္သည့္ စကားလုံးတို႔ကို လွန္ေလွာၾကည့္႐ုံသာ အသုံးျပဳရသည့္ ရည္ညႊန္းစာအုပ္ထက္ မပို။ အဘိဓာန္စာအုပ္ထဲမွ ဂါထာ ရာေပါင္း မ်ားစြာကို ဘာမသိ ညာမသိ အလြတ္က်က္မွတ္ခဲ့ရသည့္ အျဖစ္ကို စဥ္းစားမိတိုင္း မိမိကိုယ္ကို မိမိ ျပန္လည္ သနားမိေသးေတာ့သည္။
လက္ရွိ သင္ၾကားေရးစနစ္ႏွင့္ ပက္သက္၍ (၂၀၀၉) ခုႏွစ္ မတ္လက က်င္းပခဲ့သည့္ သီတဂူ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေထရဝါဒဗုဒၶတကၠသိုလ္မ်ား ညီလာခံတြင္ ျမန္မာပါဠိပညာရွင္အခ်ိဳ႕ ေဆြးေႏြး သြားခဲ့ၾကသည္။ (၂၀၀၈) ခုႏွစ္က ရန္ကုန္ န.ပ.သ တကၠသိုလ္တြင္လည္း ထိုအေၾကာင္းကိုပင္ ပါဠိပညာရွင္ ျမန္မာရဟန္းေတာ္တို႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေၾကာင္းလည္း သိရသည္။ မည္သို႔ဆိုေစ ထိုကဲ့သို႔ေသာ ေဆြးေႏြးေျပာဆိုမွုမ်ားက အနာဂတ္တြင္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ ပညာေရးစနစ္သစ္ကို ေဖာ္ေဆာင္နိုင္လိမ့္မည္ဟု ယုံၾကည္ပါသည္။ စာေရးသူသည္ ပါဠိပညာရွင္မဟုတ္၊ ပါဠိသဒၵါႏွင့္ ပက္သက္၍ နက္နက္နဲနဲ သိသူ မဟုတ္ေသာ္လည္း လက္ရွိ ပညာေရးစနစ္မွာ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္၊ အားနည္းခ်က္မ်ား ရွိေနေၾကာင္းကိုေတာ့ ကိုယ္ေတြ႕ျဖစ္၍ ေကာင္းေကာင္း သိခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ဤေဆာင္းပါး၌ လက္ရွိပညာေရးစနစ္ ျပင္ဆင္ေရးကိစၥကို ပါဠိပညာရွင္တို႔၏ တာဝန္အျဖစ္ ခ်န္ထားခဲ့ပါမည္။ စာေရးသူအေနျဖင့္ လိုအပ္ေနသည့္ ဘာသာရပ္အသစ္မ်ား ျဖည့္စြက္ေရးကိစၥကိုသာ အဓိကထား ေဆြးေႏြးခ်င္ပါသည္။
ဒီဘိတ္ပြဲမွာ လက္ရွိပညာေရးစနစ္အတြင္း ဘာသာရပ္အသစ္မ်ား ျဖည့္စြက္ေရးႏွင့္ ပက္သက္၍ အဂၤလိပ္စာ၊ ျမန္မာစာ၊ သမိုင္း၊ သခ်ာၤ၊ ဒႆနိက၊ သိပၸံ၊ ပထဝီဝင္ စသည္ စသည္ျဖင့္ မိမိတို႔၏ ထင္ျမင္ခ်က္မ်ားကို အေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးျပကာ ေဆြးေႏြးသြားခဲ့ၾကသည္။ ျဖည့္စြက္ေရးႏွင့္ ပက္သက္၍ အဆိုျပဳ၊ ျငင္းဆို ေလးဖြဲ႕လုံး တူညီစြာ တင္ျပသြားသည့္ ဘာသာရပ္အသစ္ သုံးမ်ိဳး ထြက္လာပါသည္။ ထိုသုံးမ်ိဳးမွာ အဂၤလိပ္စာ၊ ျမန္မာစာႏွင့္ သမိုင္းတို႔ ျဖစ္သည္။ အဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕လၽွင္ သုံးပါးစီ ဖြဲ႕စည္းထားသည္။ သက္ဆိုင္ရာအဖြဲ႕မွ အေၾကာင္းအရာတစ္ခု တင္ျပလိုလၽွင္ အဖြဲ႕ဝင္သုံးပါးလုံး သေဘာတူရန္ လိုအပ္ပါသည္။ သုံးပါးအဖြဲ႕ ေလးဖြဲ႕လုံးက ကြဲျပားျခားနားေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္တို႔ျဖင့္ ထိုဘာသာရပ္အသစ္ သုံးခုကို ယခုလက္ရွိ ပညာေရးစနစ္အတြင္း ထည့္သြင္း ျပ႒ာန္းဖို႔ တင္ျပခဲ့ၾကသည္။ ဤေဆာင္းပါး၌ စာေရးသူအေနျဖင့္္ ထိုဘာသာရပ္သုံးခုကိုသာ ဆန္းစစ္ျပလိုျခင္း ျဖစ္သည္။
အဂၤလိပ္စာ
ျမတ္စြာဘုရားသည္ တရားေဟာသည့္အခါ မဇၩိမေဒသ၌ လူတန္းစားေပါင္းစုံ ေျပာဆိုသည့္ ပါဠိဘာသာ (မဂဓ)ကို ေရြးခ်ယ္ အသုံးျပဳခဲ့သည္။ ပါဠိဘာသာမွာ သူ႔ေမြးရပ္ေျမ၌ ေျပာဆိုသည့္ ဘာသာစကားမဟုတ္။ သူေဟာသည့္ တရားေတာ္တို႔ကို သကၠတဘာသာျဖင့္သာ မွတ္တမ္းတင္ရန္ တင္ျပလာသည့္ အဆိုကိုလည္း ပယ္ခ်ခဲ့သည္။ သကၠတဘာသာမွာ ထိုေခတ္က ပညာတတ္ အထက္တန္းလႊာသုံး ဘာသာစကားျဖစ္ၿပီး သာမန္ လူတန္းစားတို႔ အလွမ္းမမွီနိုင္သည့္ ဘာသာစကားတစ္ခု ျဖစ္သည္။ လူသားတိုင္းကို တရားအျမင္ ရေစခ်င္သည့္ ျမတ္စြာဘုရားအေနျဖင့္ လူအမ်ား အသုံးျပဳသည့္ ဘာသာစကားတစ္ခုကို ေရြးခ်ယ္ အသုံးျပဳဖို႔ လိုအပ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း တရားေဟာရာ၌ ပါဠိဘာသာကို အဓိကထား အသုံးျပဳခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ဗုဒၶတရားေတာ္တို႔ကို ကမၻာအႏွံ့ ျပန႔္ပြားေစခ်င္သည့္ မိမိတို႔အေနျဖင့္ ပညာရွင္မ်ားသာ အသုံးျပဳနိုင္ၿပီး Dead Language ျဖစ္ေနသည့္ ပါဠိဘာသာျဖင့္ ျဖန႔္ေဝၾကမည္လား။ မိမိတို႔၏ ကိုယ္ပိုင္စကားျဖစ္သည့္ ျမန္မာ ဘာသာျဖင့္ ျဖန႔္ေဝၾကမည္လား။ မျဖစ္နိုင္ပါ။ ထိုသို႔ျဖစ္လၽွင္ ဗုဒၶတရားေတာ္တို႔ကို ကမၻာျပန႔္ေအာင္လုပ္ဖို႔ တစ္ခုတည္းေသာ နည္းလမ္းမွာ ျမတ္စြာဘုရား၏ လမ္းစဥ္ကို လိုက္ရန္ျဖစ္သည္။ ျမတ္စြာဘုရားသည္ သူရွာေဖြ ေတြ႕ရွိထားသည့္ အၿမိဳက္တရားကို ျဖန႔္ေဝရန္ ထိုေခတ္ထိုကာလက လူအမ်ားစု ေျပာဆိုသည့္ ပါဠိဘာသာကို ၾကားခံ ဘာသာစကားအျဖစ္ အသုံးျပဳခဲ့သည္။ ထို႔အတူ စာေရးသူတို႔လည္း မိမိတို႔ ေခတ္တြင္ လူအမ်ားစု အသုံးျပဳေနသည့္ ဘာသာစကားကို ေျပာဆိုကာ ဗုဒၶတရားေတာ္တို႔ကို ျဖန႔္ေဝရမည္ ျဖစ္သည္။ နိုင္ငံတကာသုံး၊ အင္တာနက္သုံး ဘာသာစကားျဖစ္သည့္ အဂၤလိပ္စာမွာ ကမၻာသုံး၊ အမ်ားသုံး ျဖစ္ေနသည္မွာ ထင္ရွားသည္။ ထိုသို႔ဆိုလၽွင္ ရဟန္းေတာ္တို႔အေနျဖင့္ အဂၤလိပ္စာကို မျဖစ္မေန သင္ရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ မိမိ ေျပာခ်င္ေနသည့္ ထိုအေၾကာင္းအရာမ်ားကို သူငယ္ခ်င္းက သူ႔ေဆာင္းပါးမွာ ပါေအာင္ ေျပာသြားခဲ့ၿပီးျဖစ္၍ စာေရးသူအေနျဖင့္ အက်ယ္တဝင့္ ေရးရန္ မလိုေတာ့ပါ။
ျမန္မာစာ
ေနာက္တစ္ခု… ျမန္မာစာ။ ၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္ စနစ္သစ္ ပရိယတၱိပညာေရးစီမံကိန္းအရ ရဟန္းေတာ္တို႔၏ ပညာေရးအတြက္ ပရိယတၱိပညာေရးမူေလးခ်က္ ခ်မွတ္ခဲ့ရာ ရဟန္းေတာ္မ်ား ျမန္မာစာေပ အေရးအသား ေတာ္ေစေရးဟူေသာ မူတစ္ခ်က္ ပါဝင္ခဲ့သည္။ ထိုစနစ္သစ္ပညာေရးစီမံကိန္းအရ မူ၊ငယ္၊လတ္၊ႀကီးဟူေသာ ပထမျပန္စာေမးပြဲမ်ားအတြက္ ျမန္မာစာကို ဘာသာရပ္တစ္ခုအေနျဖင့္ ျပ႒ာန္းေပးခဲ့သည္။ ျမန္မာစာဘာသာရပ္၌ အရွင္မဟာရ႒သာရ၊ စဉ့္ပါဆရာေတာ္၊ လယ္တီဆရာေတာ္၊ မန္လည္ဆရာေတာ္စသည့္ ရဟန္းပညာရွင္တို႔၏ ပ်ိဳ႕ကဗ်ာတို႔ကို ျမည္းစမ္းခြင့္ ရသည့္အျပင္ မင္းဘူးဆရာေတာ္ ဦးဩဘာသ၊ က်ီးသဲေလးထပ္ဆရာေတာ္တို႔၏ ျမန္မာစကားေျပ အေရးအသားတို႔ကိုလည္း ေလ့လာအကဲခတ္ခြင့္ ရခဲ့သည္။ ျမန္မာစာလုံးေပါင္း သတ္ပုံ၊ ခက္ဆစ္၊ ဝါက်စီ၊ စာစီစာကုံးစသည့္ ျမန္မာစာ အေရးအသားေတာ္ေစမည့္ သင္ခန္းစာမ်ားလည္း ပါဝင္ခဲ့သည္။ ပထမျပန္အတန္းမ်ားတြင္ ျပ႒ာန္းခဲ့သည့္ ျမန္မာစာဘာသာမွာ ျပည့္စုံလုံေလာက္မွု မရွိခဲ့ေသာ္လည္း ျမန္မာစာေပကို ဆက္လက္ေလ့လာရန္ လမ္းစ ေဖာ္ေပးနိုင္ခဲ့ပါသည္။ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္မွစ၍ ျမန္မာစာအစား ဇာတကဘာသာရပ္ကို အစားထိုးလိုက္သည္။ လူပုဂၢိဳလ္တို႔အေနႏွင့္ သူငယ္တန္းမွစ၍ ေဒါက္တာဘြဲ႕အထိ ျမန္မာစာကို ဘာသာရပ္တစ္ခုအေနျဖင့္ သင္ေနၾကခ်ိန္တြင္ ရဟန္းေတာ္တို႔အတြက္ အဘယ့္ေၾကာင့္ ျမန္မာစာကို ျဖဳတ္ပယ္ခဲ့သည္ကို နားမလည္နိုင္ေအာင္ ျဖစ္ရသည္။ စာေရးသူသည္ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္တြင္ ပထမႀကီးတန္း ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ ျမန္မာစာကို မူ၊ငယ္၊လတ္၊ႀကီး ေလးတန္းလုံး၌ သင္ၾကားခြင့္ ရခဲ့သူတစ္ေယာက္အေနျဖင့္ ကံေကာင္းခဲ့သည္။ ထိုအတြက္လည္း မိမိကိုယ္ကို မိမိ အျမဲဂုဏ္ယူေလ့ရွိပါသည္။
ျမန္မာစာအေၾကာင္း စဥ္းစားေလတိုင္း ဆယ္တန္းေက်ာင္းသူတစ္ေယာက္ကို ရည္းစားစာ ေပးခဲ့သည့္ ကိုရင္ႀကီးအေၾကာင္းက ေခါင္းထဲ အျမဲ ဝင္လာတတ္သည္။ စာေရးသူအသိ ထိုကိုရင္ႀကီးမွာ ျမန္မာစာမပါသည့္ သင္ရိုးညႊန္းတမ္းျဖင့္ အႀကီးတန္း ေအာင္ျမင္ခဲ့သူျဖစ္၍ ျမန္မာစာကို တသီးတသန႔္ သင္ၾကားခြင့္ မရခဲ့ပါ။ လူငယ္တို႔၏ ဘာသာဘာဝအတိုင္း ဇာတိရြာက ဆယ္တန္းေက်ာင္းသူ အပ်ိဳေခ်ာတစ္ေယာက္ကို ခ်စ္ႀကိဳက္ေနခဲ့သည္။ ပါးစပ္က ဖြင့္မေျပာရဲသူဆိုေတာ့ စာလႊာျဖင့္ ခ်စ္ခြင့္ပန္သည္။ မိန္းကေလးက သူ႔ေပးသည့္စာကို ယူသြားပါသည္။ ကိုရင္ႀကီးကား ေမၽွာ္လင့္ခ်က္ အျပည့္ျဖင့္ ေစာင့္စားရင္း ေပ်ာ္ရြင္ေနခဲ့သည္။ ဆယ္တန္းေက်ာင္းသူ မိန္းကေလးကား ရက္စက္လွသည္။ ေနာက္တစ္ေန႔မနက္ ကိုရင္ႀကီး ေပးခဲ့သည့္ ရည္းစားစာကို လူအမ်ား ျမင္ေအာင္ လူတကာ ေရလာခတ္သည့္ ေရတြင္းမွာ သြားကပ္ထားလိုက္သည္။ ပိုဆိုးသည္ကား ကိုရင္ႀကီးစာထဲမွ သတ္ပုံအမွားမ်ားေအာက္မွာ မွင္နီတားၿပီး “သတ္ပုံမွန္ေအာင္ ႀကိဳးစားပါဦး” ဟု ေရးထားျခင္း ျဖစ္သည္။
မဂၢဇင္း၊ ဂ်ာနယ္တို႔တြင္ ရဟန္းေတာ္အခ်ိဳ႕၏ အေတြးထက္ထက္ ဘာသာေရးေဆာင္းပါးတို႔ကို ဖတ္ရွုရေတာ့ သူတို႔ကို ဂုဏ္ယူအားက်စိတ္ ျဖစ္မိသည္။ ထိုရဟန္းေတာ္တို႔၏ ေနာက္ေၾကာင္း အတၳဳပၸတၱိကို စူးစမ္းၾကည့္ေသာအခါ နိုင္ငံေတာ္ပရိယတၱိသာသာနာ့တကၠသိုလ္ထြက္မ်ား ျဖစ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာမ်ားေပၚမွ လူအဖတ္မ်ားၿပီး အေရးအသား ေကာင္းမြန္သည့္ ရဟန္းေတာ္တို႔၏ ဝက္ဆိုက္တို႔ကို လည္ပတ္သည့္အခါတိုင္း ထိုဆိုက္ဖန္တီးရွင္တို႔၏ ေကာက္ေၾကာင္းကို ေျခရာခံၾကည့္မိသည္။ ထိုသူတို႔မွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ သာသနာ့တကၠသိုလ္ထြက္မ်ား ျဖစ္ေနပါသည္။ အေၾကာင္းကို ရွာၾကည့္ေသာ အခါ ထိုအရွင္တို႔မွာ တကၠသိုလ္တက္စဥ္ ေလးႏွစ္လုံး ျမန္မာစာႏွင့္ ျမန္မာစာေပ (Myanmar Language and literature)ကို ဘာသာရပ္တစ္ခုအေနျဖင့္ သင္ၾကားခဲ့ရသည့္အျပင္ ဘြဲ႕ရရန္အတြက္ ျမန္မာစာျဖင့္ က်မ္းတစ္ေဆာင္၊ ေပတစ္ဖြဲ႕ ေရးခဲ့ရေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ပထမျပန္အတန္းမ်ားတြင္သာ ျမန္မာစာကို အေျခခံသေဘာမ်ိဳး သင္ခဲ့ရၿပီး ျမန္မာစာမပါသည့္ အစိုးရဓမၼာစရိယတန္းကို ႀကိဳးစားပမ္းစား ေျဖဆိုခဲ့ရသည့္ စာေရးသူတို႔အေနႏွင့္ တကယ္တမ္း လုပ္ငန္းခြင္ ဝင္ၾကေသာအခါ သာသနာ့တကၠသိုလ္ထြက္မ်ားထက္ ေျခတစ္လွမ္း ေနာက္က် က်န္ေနခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာစာမပါသည့္ သင္ရိုးညႊန္းတမ္းကို သင္ခဲ့ရသည့္ ရဟန္းေတာ္တို႔အတြက္ကား ျမန္မာစာေပႏွင့္ ပက္သက္၍ ေျခလွမ္းေပါင္းမ်ားစြာ ေနာက္က်က်န္ခဲ့မွာ ေသခ်ာလွသည္။
ျမန္မာစာသည္ ျမန္မာတို႔အတြက္ မိခင္ဘာသာစကား ျဖစ္သည္။ ကိုယ့္မိခင္ ဘာသာစကားကို ကၽြမ္းက်င္မွု မရွိလၽွင္ ပါဠိ၊ အဂၤလိပ္၊ တ႐ုတ္စသည့္ ဘာသႏၲရစာေပကို ေလ့လာရာ၌ အျပည့္အဝ နားလည္နိုင္၊ ခံစားနိုင္မည္ မဟုတ္။ မိခင္ဘာသာစကားကို ကၽြမ္းက်င္ပိုင္နိုင္လၽွင္ အျခားဘာသာစကားတစ္ခုကို သင္ၾကားရာ၌ ငါးဆယ္ရာခိုင္ႏွုန္း အေထာက္အကူျပဳသည္ဟုပင္ ဘာသာေဗဒပညာရွင္အခ်ိဳ႕က ဆိုသည္။ ရဟန္းေတာ္တို႔အေနျဖင့္ ကိုယ္သင္ၾကားခဲ့သည့္ ပါဠိစာေပထဲမွ ျမတ္ဗုဒၶ၏ ဓမၼတို႔ကို ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႔အား ျပန္လည္ျဖန႔္ေဝရာ၌ ျမန္မာစာကို အသုံးျပဳရမည္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာစာ ညံ့လၽွင္ အဓိပၸါယ္ေလးနက္သည့္ ပါဠိစာေပကို ျမန္မာစကားျဖင့္ လည္လည္ဝယ္ဝယ္ ရွင္းျပနိုင္မည္ မဟုတ္ပါ။ ဗုဒၶတရားေတာ္တို႔ကို ျမန္မာစာျဖင့္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေရးသားရန္မွာ သာ၍ပင္ ခတ္ပါလိမ့္မည္။ ျမန္မာရဟန္းေတာ္တို႔အေနႏွင့္ (၁၇) ရာစုခန႔္တြင္မွ ခက္ခဲနက္နဲသည့္ အဘိဓမၼာဆိုင္ရာ ဗုဒၶက်မ္းစာအားလုံးကို ျမန္မာဘာသာသို႔ ျပန္ဆိုနိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ထိုသို႔ ခက္ခဲနက္နဲသည့္ အဘိဓမၼာက်မ္းစာတို႔ကို ျမန္မာဘာသာ သက္သက္ျဖင့္ ျပန္ဆိုနိုင္ခဲ့ျခင္းကိုပင္ ျမန္မာစာေပ တဟုန္ထိုး ဖြံ့ၿဖိဳးတိုးတက္လာမွု၏ သေကၤတအျဖစ္ ပညာရွင္အခ်ိဳ႕က မွတ္ခ်က္ေပးခဲ့ၾကသည္။
ပုဂံေခတ္မွ ကုန္းေဘာင္ေခတ္အထိ ျမန္မာစာေပ ဖြံ့ၿဖိဳးတိုးတက္ေစရန္ ရဟန္းေတာ္မ်ားႏွင့္ လူျပန္ေတာ္မ်ားမွ အဓိက ဦးေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။ ေခတ္အဆက္ဆက္ ျပဳစုခဲ့ၾကသည့္ ျမန္မာစာေပႏွင့္ ပက္သက္သမၽွ ပ်ိဳ႕၊ ကဗ်ာ၊ လကၤာႏွင့္ စကားေျပတို႔၏ လက္ရာရွင္တို႔ကို ၾကည့္လိုက္သည့္အခါ ရဟန္းေတာ္မ်ားႏွင့္ လူျပန္ေတာ္မ်ား ျဖစ္ေနသည္ကို ေတြ႕ရမည္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာစာေပကို ရဟန္းေတာ္တို႔က ဦးေဆာင္ခဲ့သည့္အတြက္ ေရးသားခဲ့သမၽွ စာေပတို႔မွာလည္း သူတစ္ပါးေက်းဇူး သိတတ္မွု၊ ငဲ့ျငာေထာက္ထားမွု၊ ေမတၱာက႐ုဏာ၊ ဘဝလြတ္ေျမာက္မွုစသည့္ ဗုဒၶဘာသာ၏ အေငြ႕အသက္တို႔ ထုံမြမ္းေနခဲ့သည္။ ယခုေတာ့ ထိုသို႔ မဟုတ္ၿပီ။ အဂၤလိပ္ေခတ္မွစ၍ ယေန႔အခ်ိန္အထိ ရဟန္းေတာ္တို႔၏ ျမန္မာစာေပ ကၽြမ္းက်င္မွုႏွင့္ စာေပေရးသားမွု ေလၽွာ့နည္းသြားခဲ့ပါသည္။ ဗုဒၶတရားေတာ္တို႔ုကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေလ့လာခဲ့သည့္ ရဟန္းေတာ္တို႔အေနျဖင့္ ဗုဒၶတရားေတာ္တို႔ကို ေခတ္အျမင္၊ ေခတ္အေတြးျဖင့္ အမ်ားျပည္သူ သိရွိရန္ ျမန္မာစာျဖင့္ ေရးသား ခ်ျပရမည္ ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ခ်ျပရန္ ျမန္မာစာ ကၽြမ္းက်င္ဖို႔ လိုအပ္ပါသည္။ ပါဠိစာေပ ကၽြမ္းက်င္သည့္ ရဟန္းေတာ္တို႔အေနျဖင့္ ပါဠိေဝါဟာရမ်ား၊ ပါဠိသက္ေဝါဟာရမ်ား၊ ဗုဒၶစာေပ အေတြးအေခၚမ်ား လြမ္းမိုးေနသည့္ ျမန္မာစာေပကို ဦးေဆာင္ရန္ သင့္လွသည္။ ထိုသို႔ ဦးေဆာင္သူ ျဖစ္ရန္မွာ ပထမအဆင့္အေနျဖင့္ ရဟန္းေတာ္တို႔၏ ပညာေရးစနစ္အတြင္း ျမန္မာစာကို ဘာသာရပ္တစ္ခုအျဖစ္ ထည့္သြင္း ျပ႒ာန္းရေပလိမ့္မည္။
သမိုင္း
စာေရးသူ အံ့ဩမဆုံး ျဖစ္မိေသာအရာကား ပါဠိပထမျပန္ႏွင့္ အစိုးရဓမၼာစရိယ ျပ႒ာန္းက်မ္းစာတို႔တြင္ သမိုင္းဘာသာရပ္ မပါျခင္း ျဖစ္သည္။ လူသားတစ္ေယာက္အေနျဖင့္ အတိတ္ကာလက ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သမၽွထဲမွ သင္ခန္းစာယူရန္ႏွင့္ အနာဂတ္အတြက္ အေကာင္းဆုံး ျပင္ဆင္နိုင္ရန္ သမိုင္းကို ေလ့လာဖို႔ လိုအပ္ပါသည္။ သမိုင္းကို မသိေသာသူမွာ လူအတစ္ေယာက္ႏွင့္ ျခားမည္မဟုတ္ေၾကာင္း သမိုင္းပညာရွင္ႀကီး ေဒါက္တာ သန္းထြန္းက ဆိုခဲ့သည္။ ဗုဒၶသာသနာ့သမိုင္း၊ အျခားဘာသာႀကီးတို႔၏ သမိုင္းဇစ္ျမစ္ကို ဂဃနဏ မသိေသာ ရဟန္းေတာ္တို႔မွာ ဘာသာျခားမ်ားႏွင့္ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးေသာအခါ အအတစ္ေယာက္ကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနပါလိမ့္မည္။ ဗုဒၶဘာသာ၏ အေနအထားကိုလည္း မွန္မွန္ကန္ကန္ အကဲျဖတ္နိုင္မည္ မဟုတ္ပါ။ ရဟန္းေတာ္တို႔အေနျဖင့္ ျမန္မာ့သမိုင္းႏွင့္ ကမၻာ့သမိုင္းတို႔ကိုလည္း ေလ့လာသင့္လွသည္။ သို႔မွသာ မိမိတို႔ က်င္လည္ေနသည့္ ေခတ္ကာလႏွင့္ လိုက္ေလ်ာညီေထြ စဥ္းစားနိုင္၊ ေဝဖန္ပိုင္းျခားနိုင္၊ လုပ္ေဆာင္နိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ မိမိတို႔အေနျဖင့္ ယခုလို အိုင္တီေခတ္ႀကီးမွာ အရွင္မဟာဗုဒၶေဃာသေခတ္က အေတြးအေခၚ အယူအဆႏွင့္ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္ အားလုံးကို ထပ္တူ ကူးေနခ်လၽွင္ ႐ူးႏွမ္းရာ က်ေပလိမ့္မည္။
ဓမၼစကၠပဝတၱနသုတၱန္၊ အနတၱလကၡဏသုတၱန္၊ ျဗဟၼဇာလသုတၱန္ စသည့္ ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားခဲ့သည့္ ေဒသနာေတာ္တို႔ကို သမိုင္းအျမင္မပါဘဲ ေလ့လာလၽွင္ အျပည့္အဝ နားလည္ သေဘာေပါက္နိုင္မည္ မဟုတ္ပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ တကၠသိုလ္ပညာေရးစနစ္မ်ား၌ ဗုဒၶစာေပကို ေလ့လာသည့္အခါ ထိုေခတ္ကာလက အိႏၵိယေနာက္ခံ သမိုင္းႏွင့္ တြဲဖတ္ေလ့လာၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ပါဠိပိဋကတ္ထဲမွ ျမတ္စြာဘုရား၏ ဘဝျဖစ္ေတာ္စဥ္မ်ားမွာ ျပည့္စုံမွုမရွိ။ ဟိုတစ သည္တစ ျပန႔္ၾကဲေနၾကသည္။ ဘုရားကိုယ္တိုင္ ေျပာျပခဲ့သည့္ သူ႔အေၾကာင္း သုတၱန္အခ်ိဳ႕ႏွင့္ သူေဟာသည့္ တရားေတာ္တို႔ကို ေလ့လာ အကဲျဖတ္ၿပီး ဗုဒၶဝင္ကို ပုံေဖာ္ယူၾကရျခင္း ျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ ျမတ္စြာဘုရား၏ အနီးစပ္ဆုံး ဘဝပုံရိပ္ႏွင့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္တို႔ကို ပိုမို သိရွိနိုင္ရန္ ဘီစီေျခာက္ရာစု အိႏၵိယနိုင္ငံ၏ ေနာက္ခံသမိုင္းေၾကာင္းကို ေလ့လာဖို႔ လိုအပ္ပါသည္။ ထိုမွသာ ျမတ္စြာဘုရားကို အေၾကာက္တရားကို အေျခခံသည့္ တန္ခိုးရွင္ကိုးကြယ္မွုကို ဖယ္ရွားေပးခဲ့သူ၊ အိႏၵိယ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း နက္နက္ရွိုင္းရွိုင္း အျမစ္တြယ္ေနသည့္ လူလူခ်င္း ဇာတ္ခြဲျခားမွုစနစ္ကို တြန္လွန္တိုက္ဖ်က္ခဲ့သူ၊ ဘိကၡဳနီသာသနာကို စတင္တည္ေထာင္ျခင္းအားျဖင့္ အဖိႏွိပ္ခံ အမ်ိဳးသမီးတို႔၏ အခြင့္အေရးကို ျမႇင့္တင္ေပးခဲ့သူ စသည္ျဖင့္ ပိုမိုနားလည္ ၾကည္ညိဳနိုင္မည္ ျဖစ္သည္။
စာေရးသူအေနျဖင့္ ပထမျပန္ႏွင့္ အစိုးရဓမၼာစရိယ ေက်ာင္းသင္ခန္းစာထဲမွာ သမိုင္းဘာသာရပ္ကို သင္ၾကားခြင့္ မရခဲ့ေသာ္လည္း ဗုဒၶဘာသာသမိုင္း၊ အျခားဘာသာႀကီးတို႔၏ သမိုင္း၊ ျမန္မာ့သမိုင္းႏွင့္ ကမၻာ့သမိုင္းတို႔ကို လက္လွမ္းမွီသမၽွ ဖတ္ရွုခဲ့ပါသည္။ အက်ိဳးဆက္အျဖစ္ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုကို ဘက္ေပါင္းစုံမွ ေဝဖန္သုံးသပ္နိုင္သည့္အျပင္ နယ္ပယ္စုံမွ မည့္သည့္ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးႏွင့္မဆို အဆင္တေျပ ေျပာဆို ေဆြးေႏြးနိုင္ခဲ့သည္။ သမိုင္းကို ေၾကညက္ေအာင္ ဖတ္ရွု႔ထားသူ တစ္ေယာက္အတြက္ အရာရာတိုင္းက အေပၚမွ မိုးၾကည့္ရသကဲ့သို႔ ထင္ရွား ျပတ္သားေနပါလိမ့္မည္။ သမိုင္းထဲမွာ ေပ်ာ္ရြင္စရာ၊ အားတက္စရာေတြ ရွိသည္။ စိတ္အားငယ္စရာ၊ သင္ခန္းစာ ယူစရာေတြလည္း ပါလိမ့္မည္။ သမိုင္းကို သင္ယူျခင္းအတြက္ အေကာင္းဆုံး အက်ိဳးရလဒ္မွာ အနာဂတ္အတြက္ အေကာင္းဆုံး ျပင္ဆင္ၿပီး သမိုင္းစဥ္တြင္ အခန႔္သင့္ ေနရာယူနိုင္ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ဗုဒၶစာေပ သင္ၾကားေရးတြင္ နာမည္ႀကီးသည့္ သီရိလကၤာနိုင္ငံ ေကလနီယတကၠသိုလ္မွာ ပညာသင္ၾကားခဲ့သူ တစ္ေယာက္အေနႏွင့္ တကၠသိုလ္က ျပ႒ာန္းထားသည့္ ဘာသာရပ္တို႔ကို ဂ႐ုတစိုက္ ေလ့လာျဖစ္ခဲ့သည္။ စာေရးသူတို႔ တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ ၂၀၀၈-ခုႏွစ္ M.A တန္းမွာ ဘာသာရပ္ ဆယ့္သုံးခု သင္ၾကားေပးသည္။ ထိုအထဲမွ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ အေနျဖင့္ ေျခာက္ဘာသာ သင္ယူရပါသည္။ သုံးဘာသာကို မယူမေနရဘာသာ (Compulsory Subject) အျဖစ္ သက္မွတ္ထားၿပီး က်န္သုံးဘာသာကိုေတာ့ မိမိႀကိဳက္ႏွစ္သက္ရာ ေရြးခ်ယ္နိုင္သည္။ တကၠသိုလ္မွ သင္ၾကားေပးသည့္ ဘာသာရပ္ အားလုံးနီးပါး သမိုင္းႏွင့္ မကင္းသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ထိုအထဲမွ မျဖစ္မေန ဘာသာရပ္တစ္ခုအျဖစ္ သင္ရသည့္ (Theravada Tradition: A Historical and Doctrinal Study)မွာ စာေရးသူ အႏွစ္သက္ဆုံး ဘာသာရပ္တစ္ခု ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထိုဘာသာရပ္က ေထရဝါဒစတင္ ျဖစ္ေပၚလာပုံ၊ ေထရဝါဒပိဋကတ္၊ မဟာဝိဟာရႏွင့္ အရွင္မဟာဗုဒၶေဃာသတို႔၏ အခန္းက႑၊ ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ပါဠိ၊ ေနာက္ေပၚက်မ္းမ်ားျဖစ္သည့္ ေပဋေကာပေဒသ၊ ေနတၱိပၸကရဏႏွင့္ မိလိႏၵပဥွာစစ္တမ္း၊ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္၊ သစၥာေလးပါး၊ နိဗၺာန္စသည့္ ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာ၏ အစဥ္အလာ၊ စံတို႔ကို ပိဋကတ္က်မ္းစာ အကိုးအကားမ်ားအျပင္ သမိုင္းအျမင္ျဖင့္ပါ ခ်ည္းကပ္ သင္ၾကားေပးေသာေၾကာင့္ အသိသစ္၊ အေတြးသစ္တို႔ တိုးခဲ့ရသည္။ ထိုႏွစ္က တကၠသိုလ္မွ သင္ၾကားေပးသည့္ ဘာသာရပ္တို႔ကို ေလ့လာအၿပီး သမိုင္းကို ဘာသာရပ္တစ္ခုအေနႏွင့္ အေလးထား သင္ၾကားသင့္ေၾကာင္း ပိုၿပီး နားလည္လာခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာရဟန္းေတာ္အမ်ားစု တက္ေရာက္ ပညာသင္ၾကားေနသည့္ ေကလနီယတကၠသိုလ္၏ သင္ရိုးညႊန္းတမ္းမ်ားကား တစ္ႏွစ္ႏွင့္ တစ္ႏွစ္ ပုံစံမတူ။ ၂၀၀၉-ခုႏွစ္ သင္ရိုးညႊန္းတမ္းမွာ စာေရးသူ တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ ၂၀၀၈-ခုႏွစ္က ဘာသာရပ္အခ်ိဳ႕ကို ျဖဳတ္ၿပီး ဘာသာရပ္အသစ္တို႔ျဖင့္ အစားထိုးခဲ့သည္။ ေမဂ်ာေရြးခ်ယ္မွု ပုံစံကိုလည္း ျပင္ဆင္ သက္မွတ္ထားပါသည္။ ၂၀၁၀ အတြက္လည္း သင္ရိုးညႊန္းတမ္း အနည္းငယ္ ေျပာင္းလဲထားတာ သတိထားမိသည္။ ထိုသို႔ လိုအပ္သလို ေျပာင္းလြယ္ျပင္လြယ္ရွိျခင္းသည္ပင္ ဤတကၠသိုလ္၏ ေအာင္ျမင္မွုအတြက္ လၽွို႔ဝွက္ခ်က္တစ္ခုအျဖစ္ ေကာက္ခ်က္ခ်မိသည္။
“ေလာကႀကီးက အေျပာင္းအလဲကို မုန္းတီးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအေျပာင္းအလဲကပဲ တိုးတက္မွုကို ယူေဆာင္လာတယ္” Charles Ketterring ဆိုသည့္ အေမရိကန္ စြန႔္ဦးတီထြင္ လုပ္ငန္းရွင္ႀကီး ေျပာခဲ့ေသာစကား…။ ျမန္မာရဟန္းေတာ္တို႔၏ ပညာေရးစနစ္ကို စဥ္းစားမိတိုင္း နာမည္ေက်ာ္ လုပ္ငန္းရွင္ႀကီး ေျပာခဲ့သည့္ ထိုစကားေလးကို အျမဲ ၾကားေယာင္မိသည္။ အေျပာင္းအလဲဟုဆိုေသာ္လည္း ေျပာင္းလဲတိုင္း ေကာင္းမည္ေတာ့ မဟုတ္။ သို႔ေသာ္ ေခတ္၊ စနစ္ႏွင့္ လိုက္ေလၽွာညီေထြရွိမည့္ လိုအပ္ေသာ အေျပာင္းအလဲကိုေတာ့ ရဲရဲဝံ့ဝံ့ ျပဳလုပ္ရမည္။ သို႔မွသာ ထိုအေျပာင္းအလဲမ်ားမွ တဆင့္ တိုးတက္မွုကို ျမင္ေတြ႕နိုင္မည္ ျဖစ္သည္။
